Alzheimer Hastaları Halüsinasyon Görür Mü?

Alzheimer hastalığı, beyin fonksiyonlarını ciddi bir şekilde hasara uğratan ve yavaş yavaş da beyin hücrelerini çalışamaz hale getiren bir hastalıktır.

Nörolojik olan bu hastalık, beyine verilen hasarlar sebebiyle zamanla hastanın neler yaptığını, neler konuştuğunu, nerelere gittiğini, o gün neler yaşadığını hatırlatmayabilir. Bu süreç yavaş yavaş gelişen sancılı ve zor bir süreçtir. 

Erken teşhis ve tedavi hastalığı yavaşlatmak için çok önemlidir. Hastanın hastalığı ilerlediği taktirde sanrılar, halüsinasyonlar görmesi kaçınılmazdır.  Alzheimer hastalığında zamanla bellek kapasitesinde azalma olur ve mantıklı düşünme, öğrenme ve iletişim kurabilme yetenekleri zayıflar.

Kişilik değişikliği ve diğer psikolojik sorunlar ortaya çıkarabilir. Hastalık beynin temel yapıtaşı olan nöron adı verilen beyin hücrelerini, özellikle hafıza ile ilgili ana alanları fazlasıyla kötü etkileyerek belirtilerin başlamasına sebep olur.

Alzheimer’in Mental Etkileri Nelerdir?

Alzheimer, genel olarak beyin fonksiyonlarını etkileyen bir sağlık sorunu olduğundan, aslında temel ve genel etkileri burada gerçekleşir. Yani hemen her etkisinin mental etki olarak tanımlanabilmesi mümkündür.

Araştırmalar normal yaşlanma bunaması (demans) ile Alzheimer hastalığının başlangıcı arasındaki belirtileri karşılaştırmaya çalışmaktadır. Hafıza ve dikkat yetenekleri açısından kişinin normal yaşlanma süreciyle hastalığın erken dönemi arasında bir süreklilik olduğu düşünülmektedir.

Bu geçiş sürecine hafif kognitif bozukluk denmektedir. Bu durum yaşlıların hafızalarında hafif etkilemekle birlikte, henüz yaşam aktiviteleri normal olup, çok fazla belirti gösterilmez ve çalışma hayatlarını hafif bir şekilde etkiler. Hastalığı yaşayan kişilerin zamanla zihinsel ve işlevsel yeteneklerinde diğerlerine göre daha hızlı bir azalma gözlemlenir.

Bu sebeple elde edilen sonuçların sonraki yıllarda Alzheimer hastalığına dönüşebileceği düşünülmüştür. Alzheimer hastalığının başında hafıza ile ilgili bölgeler ciddi şekilde etkilendiği için ilk olarak unutkanlık aşamasının başlaması en belirgin özelliklerinden.

Alzheimer hastalığı, beynin hafıza ille ilgili yapılarından belki de en önemlisi olan hipokampustan başlayarak beynin korteksinde frontal, temporal ve parietal alanlara da yayılarak konuşma ve anlamayı içeren yetenekleri, plan yapma, düşünme, işleri sıralama gibi işlevleri bozarak yer ve mekan bilgisinde bozulmalara, bilgi kaybolmalarına sebep olur. 

Beyinde duygularla ilgili olan alanların hasar alması ile duygu durumunda bozulmalar, depresyon eğilimi, durgunluk, sıkıntı hali, içe kapanma, sıkıntıdan yerinde duramama gibi ve ilerleyen zamanlarda hastalık ileri seviyeye geçtiğinde, halüsinasyon görme ve suçlamalar gibi davranışlar ortaya çıkar.

Bu belirtilerin ortaya çıkmasında limbik sistem adı verilen duygularımızı oluşturan alanların zarar görmesine neden olarak hastalığın ortaya çıkmasında önemli rol oynar. 

Asetilkolin adı verilen bir diğer maddenin eksilmesi hafızanın oluşturulması ve bilgi edinme alanlarının bozulmasına sebep olur. Hastalığın gidişatı kişiden kişiye farklılık göstermektedir.

Yaş, ailede benzer hastalığın varlığı, kişisel özellikler, damar hastalıkları, kalp hastalığı, diabet gibi hastalıkların varlığı, sosyal yaşam aktivitelerinin durumu gibi faktörler hastalığın her bireyde farklı şekilde görülmesine sebep olur. Ancak hastalığın her döneminde aynı belirtiler mevcuttur. 

Halüsinasyon Tek Başına Alzheimer Belirtisi midir?

Hastalığın erken evresinde belirtiler çok fazla ve ciddi olmadığı için hastalığın varlığını anlamak zordur. Erken dönemdeki belirtilerde çevre tarafından çoğu zaman endişe duyulmaz.

Bazı belirtiler aile ve çevre tarafından önemlidir, bunlar; aynı soruları tekrarlama, konuşma esnasında cümlenin bazı yerlerine takılma ve konuştuğunu unutma, kelimeleri bulmakta zorlanma, dalgınlık gibi belirtiler çevre ve aile için uyarıcı davranışlardır. 

Bu durumdaki bireylerde oluşan belirtiler kendisi ve yakınları için sıkıntılı durumlar teşkil eder. Beslenme, yorgunluk, uykusuzluk ve stres durumlarını ortaya çıkarır. Bu belirtilerin farkında olan bireyler daha sık depresyon belirtileri de gösterir.

Hastalık her geçen gün ilerledikçe de halüsinasyon görme, etrafı suçlama, insanlara şüpheci yaklaşma, olmayan olayları olmuş gibi göstererek insanları zan altında bırakma gibi davranış görülmeye başlar. Hastanın beyin fonksiyonları giderek yavaşlar, küçülür ve artık esi haline getirilemez.

Ancak Halüsinasyon tek başına bir Alzheimer belirteci değildir. Başkaca mental problemler bu soruna yol açabileceğinden, konu ile ilgili uzman görüşü şarttır.

Kaynak:

https://www.nia.nih.gov/health/alzheimers-and-hallucinations-delusions-and-paranoia